IQ en EQ ken je vast wel, maar ken je ook de derde factor, de AQ? Adaptability Quotiënt, ofwel je aanpassingsvermogen
IQ is je Intelligentie Quotiënt. Dit geeft aan hoe hoog jouw intelligentie is. Zoals onder andere jouw leervermogen. Hoe hoger je IQ is, des te hoger onderwijs je zou moeten kunnen volgen. De gemiddelde IQ ligt op factor 100. 95% van de mensen wordt gemeten tussen 70 en 130.
Heel lang werd gemeend dat IQ de belangrijkste factor was om te kunnen slagen in het leven. In 1991 werd daar voor mij door een Duitse trainer verandering in aangebracht. Franz Brandmuller stelde me de vraag wat een bedrijf bereid zou zijn te betalen voor een werknemer die zo’n quiz op tv won waarin heel veel kennis nodig was. Ik meende dat iemand met zo’n hoog IQ wel heel veel geld zou kunnen verdienen. Franz antwoordde: ‘Zo iemand zou ik 2000 Mark betalen’. Ik zei verbaasd: ‘Dat is niet veel, zo ongeveer een modaal inkomen?!’. Franz reactie daarop was: ‘ik bedoel niet per maand, ik zou hem dat hooguit eenmalig geven.’ Nou, daar begreep ik helemaal niets van. Desgevraagd lichtte hij dit toe: ‘want dat kost een encyclopedie ook’.
Vrijwel iedereen had een encyclopedie staan vroeger. Dat was een serie boeken waarin je van alles op kon zoeken. Een soort Google in boekdruk. Wat een visionair die man! Prima dat je veel kennis in je hoofd hebt, maar ja, als je die kennis ook kunt opzoeken wat is de waarde dan nog? Leer het snel op te zoeken in plaats van uit je hoofd te leren! Uiteindelijk is zelfs dat opzoeken nog geautomatiseerd door een zoekmachine als Google. We zullen ons dus wederom moeten aanpassen. Wat is je slagingskans tegenwoordig denk je, als je nog steeds met een encyclopedie zou werken omdat je daar nou eenmaal aan gewend bent?
EQ is je emotie quotiënt. Op welke manier ben je in staat jouw empatisch vermogen in te zetten? Kun jij omgaan met mensen? Dat EQ belangrijk is, werd pas eind vorige eeuw erkend. Stel je gaat op doktersbezoek. Je mag aannemen dat zo’n gestudeerd iemand een hoog IQ heeft. Echter, zijn patiënt is geen object maar een mens met gevoel. Naast een hoog IQ zal zo iemand bovendien een voldoende EQ moeten hebben.
Ik herinner me nog wel zo’n EQ-loze hork toen in mijn militaire dienstplicht vervulde en een Judo ongeval kreeg. M’n linker schouderbanden waren gescheurd. De militaire arts meende dat ik me aanstelde om niet te hoeven werken. Wat ik ook zei, hij bleef bij zijn punt. De dokter had geen enkel empatisch vermogen. Op eigen kosten heb ik toen bij mijn huisarts een consult gekregen die mij daarna een brief meegaf voor mijn commandant. Dat was evengoed iemand die niet gezegend was met al te veel EQ. Maar goed, uiteindelijk mocht ik naar het militair hospitaal voor nader onderzoek. Daar moest ik meteen blijven om geopereerd te worden. Ik trof wederom een arts zonder EQ. Hij vertelde me alleen direct te moeten opereren, wat hij dan ook deed. Toen ik echter wakker werd uit narcose schrok ik me rot. Nu kon ik me helemáál niet meer bewegen. Mijn schouder was voorzien van een stalen pen en de arm was tegen m’n borst gezet met daaromheen gips. M’n hele bovenlichaam zat in het gips! Dat hadden ze me weleens eerder mogen vertellen… Enfin, het gaf mij in ieder geval de kans mij meteen aan deze uiterst ongemakkelijke situatie aan te passen. Hoeveel patiënten zou zo’n dokter vandaag de dag hebben indien hij niet z’n EQ zou ontwikkelen?
AQ is jouw vermogen om je te kunnen aanpassen. De enige zekerheid die we nu en in de toekomst nog meer hebben, is de zekerheid van continue verandering! Je kunt je ertegen verzetten, vast blijven houden aan het oude, of je aanpassen en de verandering als een kans zien!
Zelf coach ik als vrijwilliger gedetineerden. Ik had onlangs een man die over een paar maanden vrij komt na 20 jaar gevangenisstraf. Omdat hij zijn gedrag nooit had aangepast, had hij geen vervroegde vrijlating gekregen. Ik vroeg hem wat ik voor hem kon doen. ‘Allereerst huisvesting’ antwoordde hij. ‘Ik wil een huis met een zwembad’. Ik moest hard lachen om dit verzoek waarop hij met donkere toon zei: ‘hee, zie jij mij lachen?’ ‘Maar dat kun je toch niet serieus menen?’ zei ik, mijn lach inslikkend. ‘Jawel, dat doe ik wél, ik wil een huis met een zwembad.’ ‘Maar waarom zou de maatschappij jou een huis met een zwembad moeten geven?’ vroeg ik met duidelijk hoorbare verbazing. ‘Omdat als ik dat niet krijg opnieuw ga dealen en moorden zodat ik luxe kan leven.’
Tja, een persoon met een AQ van 0,0 vrees ik. Aan zo’n persoon verdoe ik mijn kostbare tijd niet, dus heb ik hem niet geholpen. De enige klant die ik ooit geweigerd heb. Maar die man wordt wel zo op de maatschappij losgelaten. Iemand die vanwege zijn onaangepaste gedrag geen vervroegde vrijlating had gekregen of weekendverlof. Gewoon van de ene dag op de ander wordt hij buitengezet. Hoe moet die man overleven? Hij weet niet hoe hij met internet en automatisering moet omgaan. Heeft nog nooit een mobieltje in z’n hand gehad, laat staan een smartphone. Wat is betalen met een bankpas en pin? En hij denkt dat hij nog overal zomaar mag roken. Wat is zijn overlevingskans denk je, als hij zich niet héél snel aanpast zodra hij vrij is?
IQ is erfelijk, maar kun je in zekere mate verder ontwikkelen door je hersenen te gebruiken. Maak het jezelf niet al te gemakkelijk, leer continu bij.
EQ is ook in zekere mate erfelijk. Toch kun je jouw empatisch vermogen ontwikkelen. In coaching doe ik dat vaak door onze acteur in te zetten. EQ is interactie tussen mensen en kun je niet uit een boekje leren.
AQ wordt vooral in de opvoeding geleerd. Is er altijd voor je gezorgd en geregeld of kreeg je verantwoordelijkheid? Heb je binnen gezeten of buiten gespeeld? Altijd op dezelfde plek gewoond of vaak verhuisd? Hoe vaker jij je moest aanpassen, des te makkelijker het je af zal gaan. Ondanks hoe je vroeger hebt geleefd en gewerkt, kun je jouw AQ ook nu heel goed ontwikkelen. Neem eens een andere route dan normaal, ga aan de andere kant van je bed slapen, boek een reis zonder reisleiding en bepaal ter plekke wat je doet. En als er dan wéér een reorganisatie is op jouw werk, zie het dan als een kans om erop vooruit te gaan! Wacht niet af, maar reageer proactief en positief. Want als je weet dat je baan tóch zal veranderen, kun je het onvermijdelijke maar beter zo snel mogelijk accepteren en je nieuwe koers bepalen. Geen mindset van ach en wee, maar van kansen en mogelijkheden. Op z’n Amerikaans: ‘face it, deal with it’.
Kies je bij verandering voor frustratie of acceptatie? En als je daar de goede keuze in kan maken, vervolgens voor acceptatie of fascinatie?
Succes met je keuzes!
Arjan Koopmans
Het lijkt Q en Q wel … voor de jongere lezers, een hele leuke jeugdserie waarin 2 jongens avonturen beleefde waarbij zij hun IQ, EQ EN AQ moesten inzetten.
In deze tijd kun je niet meer zonder AQ lijkt mij. Het is aanpassen of achteruitgaan.
Mooi verwoord en bedankt voor weer een mooie insight!