Datgene wat ons over het algemeen het meest weerhoudt om te spreken in het openbaar is onze angst ervoor. En dat is ontzettend jammer, want als we te bang zijn het te doen, is de kans groot dat het inderdaad niet heel erg goed zal gaan. En als we het (daarna) al helemaal niet aandurven, hoeveel latent talent gaat dan verloren?!
Hoe ziet ons angstenlijstje eruit?
1. Toespraak houden
2. Hoogtevrees
3. Financiële problemen
4. Insecten en dieren
5. Watervrees
6. Ziekte en dood
Waar herken jij je in?
Heel opvallend dat we banger zijn voor het publiekelijk spreken dan voor ziekte of dood! Er valt hier nog heel veel over te filosoferen en te leren. Toch wil ik me in deze Insight beperken tot onze grootste angst: Het publiekelijk spreken.
Laten we ons in dit bericht ook niet bezighouden met hoe dit allemaal nou zo gekomen is. Belangrijker is:
Wat doe jij eraan?
Wij kunnen je helpen met persoonlijke coaching of een groepstraining om over die angst heen te komen. En och, wat een geweldige sprekers zijn dáár al uit voortgekomen. Ze komen vaak als een angstig vogeltje binnen en gaan uiteindelijk vol goede ervaringen weer naar buiten. Ook jij kunt dit.
Wat zijn de drie belangrijkste componenten van goed kunnen spreken:
1. Je angst overwinnen
Lees ons boek: www.winnendzelfvertrouwen.nl en doe de oefeningen die daarin staan. Wellicht is dit al voldoende. Indien nodig kunnen we je zeker weten het laatste zetje geven in een persoonlijke coaching.
2. Je kennis en techniek
Lees ons boek: www.spreekmetimpact.nl dit staat volop praktische adviezen uit mijn eigen jarenlange ervaring in het publiekelijk spreken en anderen daarin verder helpen.
3. Je vaardigheid
Dit is een kwestie van veel oefenen. In onze tweedaagse training kom je 7x aan de beurt. Maar als je kiest voor coaching ga je eveneens veel oefenen. Daarna is het een kwestie van zoveel mogelijk gaan spreken in de praktijk. Benut elke kans daartoe. En écht, de kans is groot dat je het nog leuk gaat vinden ook!
Naast deze drie belangrijkste 
inzichten, wil ik je graag voorzien van drie hele praktische adviezen:
• Balans tussen Rationeel en emotioneel
Teveel presentaties zijn uit balans omdat ze óf te rationeel zijn óf te emotioneel.
Rationeel wordt gekenmerkt door een zakelijk opdissen van feiten, logica, getallen enz. Zij spreken van verstand tot verstand. Dit zijn de toehoorders al snel zat waardoor de aandacht verslapt en men aan andere zaken denkt en is afgeleid of slaperig wordt.
De reden dat men zo spreekt is vaak gebrek aan spreekkennis en/of omdat men zelf in onbalans is. In DISC gedragsvoorkeur zijn dit vooral de C- (rationeel en gedetailleerd) en in mindere mate ook de D-type mensen. (rationeel en grote lijnen)
Dan zijn er sprekers die meer emotioneel zijn dan rationeel. In DISC zijn dat de I-type mensen (emotioneel en communicator) en in minder mate de S-types (emotioneel en bedachtzaam) Zij spreken van hart tot hart. Met veel verhalen, metaforen, plaatjes en filmpjes om hun punt duidelijk te maken. Dit heeft als voordeel dat je daardoor heel effectief binnenkomt bij de ander. Dit ‘doet’ iets bij je publiek en beklijft. Nadeel is, dat zij in de feitelijke overdracht tekort kunnen schieten.
In een optimale presentatie zouden daarom zowel ratio als emotie ingezet moeten worden. Bedenk: hoe kun je jouw rationele boodschap verpakken in emotie?
Schijf de rationele punten die je over wilt brengen op. Beperk je daarbij tot de hoofdlijnen. Bedenk er vervolgens ondersteunende verhalen bij zoals plaatjes, filmpjes enz. Het principe is dit: facts tell, story’s sell.
• Prikkel de zintuigen van de toehoorders
Jouw boodschap komt bij de ander binnen via ogen, oren en gevoel. Dit is over het algemeen de dominantievolgorde van onze communicatiezintuigen. Omdat lichaamstaal meer dan 50% is van de communicatie van de zender, zijn de ogen het belangrijkste communicatiezintuig van de ontvanger. Je ‘hoort’ dus meer met je ogen dan met je oren!
Om die reden dient je presentatie de ogen van je publiek in positieve zin te prikkelen. Zoals jouw positieve en dynamische lichaamstaal en uiterlijke verzorgdheid in combinatie met o.a. plaatjes en filmpjes.
Het gehoor van je publiek prikkel je met zorg gekozen, ‘magische’ woorden. Dat zijn woorden met een positieve lading. Die lading komt tot ontploffing in je publiek. Woorden die impact hebben. Daar hoort ook een afwisselend en onderhoudend stemgeluid bij.
Het gevoel van je publiek prikkel je vooral door je eigen congruente denken met de juiste intenties. Plus warmte in je stem, passie en dynamiek.
• Gebruik Interactie
Hoe passiever je publiek, des te minder energie zij zullen hebben. Hoe minder energie zij hebben des te meer ze van jouw energie absorberen waardoor jij zelf steeds minder energie hebt. Met als gevolg dat je publiek minder alert is en jouw boodschap slechter wordt onthouden.
Jij hebt daarom als missie het energielevel hoog te brengen en te houden. Zowel van je zelf als van je toehoorders.
Hoe doe je dat het beste?
Spreek met volle aandacht en geef jouw energie. Met een rechte houding van je lichaam en een positieve, verwachtingsvolle selftalk in je gedachten. Als je dan bovendien onderstaande adviezen toepast, zul je merken dat jouw energie niet wordt geabsorbeerd, maar gereflecteerd!
Met als gevolg: Het kost jou minder energie en je publiek blijft energierijk en alert, waardoor jouw boodschap meer impact heeft!
Interactie komt neer op actie, beweging tussen jou en je publiek, waardoor het energieniveau stijgt. Enkele interactietechnieken zijn:
+ Stel retorische vragen; dat dwingt tot nadenken, dus tot
actie en actie = energie
Dit zijn vragen die je stelt, maar geen antwoord op
verwacht.
+ Stel echte vragen, waarbij je het publiek hun hand op laat
steken als ze het antwoord willen geven.
+ Stel een echte vraag waarbij een of meerdere personen
spontaan antwoord geven.
Desnoods wijs je iemand aan om antwoord te geven.
+ Geef aan dat je zo dadelijk een hele belangrijke tip gaat
geven zodat je de spanning opvoert. En als je die tip geeft,
vraag dan om het op te schrijven.
+ Betrek je publiek, noem af en toe iemands naam, vraag
om een mening
+ Gebruik humor en applaus
Mijn laatste advies in dit artikel is om andere sprekers eens heel bewust goed te gaan observeren, vooral op alle voornoemde punten. Daarmee komen al deze punten tot leven en kun je heel praktisch zien, dat het ‘gewoon’ allemaal technieken zijn. Welke ook jou, als jij ze toepast, dezelfde resultaten zullen geven: een enthousiast publiek die jouw boodschap begrijpt, onthoudt en er iets mee dóet.
Veel succes en laat gerust hieronder een reactie achter!
Arjan Koopmans
